ประวัติเพลงลอยกระทง เพลงรำวงไทยที่ดังไกลไปทั่วโลก

ลอยกระทง ประเพณีไทยที่สืบทอดกันมายาวนาน และมีเพลงลอยกระทงที่ดังไกลไปทั่วโลก วันนี้เรามารู้จักประวัติเพลงลอยกระทงกัน

ภาพจาก GOLFX/Shutterstock

          วันเพ็ญเดือนสิบสอง น้ำนองเต็มตลิ่ง...ได้ยินเพลงรำวงเพลงนี้ขึ้นมาเมื่อไร ก็รู้ได้ทันทีว่าถึงเทศกาลวันลอยกระทง ประเพณีไทยที่จัดขึ้นเพื่อแสดงความสำนึกบุญคุณและกราบขอขมาแม่น้ำที่ชุบเลี้ยงชีวิตชาวไทยมาอย่างยาวนาน และหากใครได้ยินเพลงลอยกระทงแล้วนึกสงสัยขึ้นมาว่า เพลงรำวงจังหวะสนุก เนื้อหาจำและฟังง่ายแบบนี้เกิดขึ้นตั้งแต่เมื่อไร และใครเป็นผู้แต่งเพลงลอยกระทงขึ้นมา วันนี้เรามีคำตอบมาเฉลย

ประวัติเพลงลอยกระทง

          เพลงรำวงลอยกระทงแต่งขึ้นมาโดยครูแก้ว อัจฉริยะกุล เจ้าของละครวิทยุคณะแก้วฟ้า ผู้ประพันธ์บทเพลง และนักเขียนนวนิยายชื่อดัง โดยอาจารย์อติพร สุนทรสนาน บุตรสาวของครูเอื้อ สุนทรสนาน ได้เล่าประวัติความเป็นมาของบทเพลงรำวงลอยกระทงเอาไว้ว่า ในค่ำคืนวันลอยกระทง ราวปีพุทธศักราช 2492-2493 ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ริมแม่น้ำเจ้าพระยา วงดนตรีสุนทราภรณ์ ซึ่งนำโดยครูเอื้อ ได้ถูกเชิญให้ไปร่วมเล่นดนตรีในงานลอยกระทงวันนั้นด้วย และทางคณะจัดงานก็ได้ขอให้วงสุนทราภรณ์แต่งบทเพลงบรรเลงในงานวันลอยกระทงเพื่อเป็นที่ระลึก

          เมื่อทางคณะจัดการขอร้องมาอย่างนี้ ทางครูเอื้อ สุนทรสนาน ร่วมกับครูแก้ว อัจฉริยะกุล จึงได้นั่งลงแต่งบทเพลงรำวงลอยกระทง ณ เดี๋ยวนั้น โดยครูแก้วเป็นผู้ประพันธ์คำร้อง และครูเอื้อเป็นคนเขียนทำนอง โดยใช้เวลาแต่งเพลงนี้ไม่ถึง 30 นาทีเสียด้วยซ้ำ จากนั้นพอซ้อมร้องซ้อมรำกันจนลงตัว วงดนตรีสุนทราภรณ์จึงได้ขึ้นร้องเพลงรำวงลอยกระทงครั้งแรก ณ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์นั่นเอง

เนื้อเพลง รำวงลอยกระทง

          วันเพ็ญเดือนสิบสอง น้ำก็นองเต็มตลิ่ง
          เราทั้งหลายชายหญิง
          สนุกกันจริง วันลอยกระทง
          ลอย ลอยกระทง ลอย ลอยกระทง
          ลอยกระทงกันแล้ว
          ขอเชิญน้องแก้วออกมารำวง
          รำวงวันลอยกระทง รำวงวันลอยกระทง
          บุญจะส่งให้เราสุขใจ บุญจะส่งให้เราสุขใจ

          (ซ้ำ 1 รอบ )

          บุญจะส่งให้เราสุขใจ บุญจะส่งให้เราสุขใจ

โน้ตเพลงรำวงลอยกระทง

โน้ตเพลง (ขลุ่ย) แบบที่ 1

         วันเพ็ญเดือนสิบสอง
          - ร - ร        - - ท ร      - ม - ซ

          น้ำก็นองเต็มตลิ่ง
         - - - ล     - - ซ ม      - - - ร     - - ร ท

          เราทั้งหลายชายหญิง
         - - - ร     - ม - ซ        - - - ม       - ซ - -

         สนุกกันจริง วันลอยกระทง
         - ร - ม     - ซ - ล     - ซ - ม    - ร - ร

          ลอย ลอยกระทง
         - - - -      - ซ - ซ       - ซ - ซ     - - ซ ซ

         ลอย ลอยกระทง
         - - - -       - ร - ร      - ร - ร      - - ร ร

         ลอยกระทงกันแล้ว
         - - - ซ     - -ซ ซ         - - - ล       - ท - -

         ขอเชิญน้องแก้วออกมารำวง
         - ท - ล     - ซ - ม    - ร - ม     - ซ - ล

         รำวงวันลอยกระทง
         - - - -      - ท - ท       - ท - ท     - - ท ท

         รำวงวันลอยกระทง
         - - - -       - ซ - ซ    - ซ - ซ   - - ซ ซ

         บุญจะส่งให้เราสุขใจ
         - - - ซ     - - ม ร       - - ม ซ      - ม - ซ

         บุญจะส่งให้เราสุขใจ
           - - - ซ      - - ม ร     - - ม ซ    - ม - ซ

ภาพจาก Wasu Watcharadachaphong / Shutterstock

โน้ตเพลง (ขลุ่ย) แบบที่ 2

         วันเพ็ญเดือนสิบสอง
         - - - -    - ซ - ซ    - ม - ซ    - ล - ดํ

         น้ำก็นองเต็มตลิ่ง
         - - - รํ     - ดํ - ล      - - - ซ      - ซ - ม

         เราทั้งหลายชายหญิง
         - - - ซ   - ล - ดํ     - - - ล      - - ดํ -

         สนุกกันจริง วันลอยกระทง
         - ซ - ล    - ดํ - รํ      - ดํ - ล     - ซ - ซ

         ลอย ลอยกระทง
         - - - -     - - - ดํ     - - - ดํ      - ดํ - ดํ

         ลอย ลอยกระทง
         - - - -       - - - ซ       - - - ซ     - ซ - ซ

         ลอยกระทงกันแล้ว
                 - - - ดํ   - ดํ - ดํ      - - - รํ     - ม - -

         ขอเชิญน้องแก้วออกมารำวง
         - ม - รํ     - ดํ - ล      - ซ - ล      - ดํ - รํ

         รำวงวันลอยกระทง
         - - - -     - - - ม      - - - ม     - ม - ม

         รำวงวันลอยกระทง
         - - - -      - - - ดํ        - - - ดํ     - ดํ - ดํ

         บุญจะส่งให้เราสุขใจ
         - - - ดํ   - ล - ซ    - ล - ดํ     - ล - ดํ

         บุญจะส่งให้เราสุขใจ
         - - - ดํ     - ล - ซ      - ล - ดํ     - ล - ดํ

โน้ตเพลง (ขลุ่ย) เพลง ลอยกระทง ขลุ่ย ท่อนเดียว

         วันเพ็ญเดือนสิบสอง
         ---- -ซ-ซ --มซ -ล-ดํ

         น้ำก็นองเต็มตลิ่ง
         ---รํ -ดํ-ล ---ซ ---ม

         เราทั้งหลายชายหญิง
         ---ซ -ล-ดํ --ซล

         สนุกกันจริง วันลอยกระทง
         -ดํ-- -ซ-ล -ดํ-รํ -ดํ-ล --ซซ

         ลอย ลอยกระทง
         ---- ---ดํ   ---ดํ --ดํดํ

         ลอย ลอยกระทง
         ---- ---ซ ---ซ --ซซ

         ลอยกระทงกันแล้ว
         ---ดํ --ดํดํ   ---รํ -มํ--

         ขอเชิญน้องแก้วออกมารำวง
         -มํ-รํ -ดํ-ล --ซล -ดํ-รํ

         รำวงวันลอยกระทง
         ---- ---มํ   ---มํ --มํมํ

         รำวงวันลอยกระทง
         ---- ---ดํ ---ดํ --ดํดํ

         บุญจะส่งให้เราสุขใจ
         ---ดํ --ลซ --ลดํ -ล-ดํ

         บุญจะส่งให้เราสุขใจ
         ---ดํ --ลซ --ลดํ -ล-ดํ

          เพลงรำวงลอยกระทงเป็นเพลงที่เปิดขึ้นเมื่อไรก็ตั้งวงรำกันได้ทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ เพราะอย่างที่บอกจริง ๆ ค่ะว่า ด้วยทำนอง จังหวะ เนื้อร้องที่สนุกสนานและเข้าใจง่าย บวกกับประเพณีลอยกระทงของไทยที่ใคร ๆ ก็รู้จัก จึงส่งให้บทเพลงรำวงลอยกระทงเป็นกิมมิคของประเทศไทยที่ชาวต่างชาติกดไลค์ให้แรง ๆ

ขอบคุณข้อมูลจาก
รายการคุณพระช่วย ช่วง ล้อมวงเล่า ล้อมวงเล่น
บ้านคนรักสุนทราภรณ์
dmc.tv